Sebuah gabungan kumpulan hak alam sekitar menggesa kerajaan persekutuan, negeri dan pihak berkuasa tempatan mengisytiharkan darurat iklim di negara ini menjelang Hari Malaysia (16 Sept).

Gabungan itu, yang digelar sebagai Gabungan Darurat Iklim Malaysia (GDIMY), dalam surat bertarikh 4 Mac yang akan dihantar ke Pejabat Perdana Menteri Ismail Sabri Yaakob minggu depan, turut menyenaraikan 12 tuntutan khusus.

Ini adalah untuk menghadkan pemanasan global dalam lingkungan 1.5 hingga 2 °C dan membina daya tahan iklim.

Antara tuntutan mereka termasuk mengiktiraf darurat iklim sebagai darurat kesihatan, dan melaksanakan sistem kesihatan rendah karbon dan mampan di seluruh Malaysia.

Pada sidang media hari ini di Kuala Lumpur, bekas presiden Persatuan Pelindung Warisan Semula Jadi Malaysia (Peka) dan aktivis alam sekitar, Shariffa Sabrina Syed Akil berkata kerajaan sepatutnya memberi tumpuan kepada tuntutan ini sekurang-kurangnya lima tahun lalu.

“Kita harus memberi tumpuan kepada objektif untuk mendidik dan menekan kerajaan untuk mengisytiharkan darurat iklim dengan segera, menjelang suku ketiga tahun ini, semata-mata kerana nyawa kita, orang tersayang dan generasi akan datang bergantung kepadanya.

“Kerajaan kita, apabila ia berkaitan dengan alam sekitar, sentiasa meletakkannya di tempat terakhir dalam senarai keutamaan. Mereka tidak mengutamakan kepentingan persekitaran yang baik,” katanya, merujuk kepada kekurangan tekad politik dan keikhlasan berhubung perkara itu.

Dia mendakwa bahawa kerajaan tidak mengambil kira masa depan alam sekitar kerana penyalahgunaan kuasa dan ketamakan.

“Seperti yang kita sedia maklum, negeri-negeri bergantung pada sumber asli seperti kayu dan logam untuk mengimbangi kekurangan bakat mereka untuk menjana pendapatan negeri.

"Ini didorong lagi oleh penyalahgunaan kuasa, kronisme, rasuah dan ketamakan untuk memperkayakan diri mereka tanpa mengambil kira masa depan, untuk menghadapi serangan kemurkaan alam semula jadi," katanya.

Rakyat marhaen yang pertama terima kesan

Sabrina berkata apabila melibatkan perkara yang melibatkan perubahan iklim, masyarakat miskin dan kelas pertengahan adalah yang pertama menerima kesan.

Dalam surat kepada perdana menteri, GDIMY turut menuntut beberapa langkah yang perlu diambil oleh kerajaan termasuk kaedah mampan dalam memastikan keselamatan makanan dan air.

“Utamakan kedaulatan makanan Malaysia dengan memastikan keselamatan makanan yang lengkap untuk bersedia menghadapi kesan iklim semasa dan akan datang dengan mengubah hala dasar ke arah agroekologi dan menjauhi pertanian perindustrian.

“Utamakan kedaulatan air Malaysia dengan memastikan keselamatan dan daya tahan air yang lengkap memandangkan kejadian kemarau dan gelombang haba diramalkan meningkat dengan ketara di Asia Tenggara,” antara kandungan dalam surat itu.

Lindungi biodiversiti negara

Kumpulan itu juga menggesa kerajaan melindungi biodiversiti negara dengan mengisytiharkan sekurang-kurangnya 55 peratus kawasan tanah sebagai hutan simpan darat, 30 peratus hutan daratan diwartakan sebagai Kawasan Terlindung Sepenuhnya, dan 30 peratus perairan marin sebagai Taman Laut.

Tambahnya, adalah perlu untuk memartabatkan orang asli di mana hak masyarakat tempatan untuk memiliki dan mengurus kawasan perlindungan mengikut adat dan amalan Orang Asli, tradisi, lestari dan amalan mereka.

GDIMY berkata mereka terbuka untuk membincangkan isu-isu dengan kerajaan untuk bergerak ke hadapan dalam mengurangkan kesan perubahan iklim.

GDIMY terdiri daripada pertubuhan bukan kerajaan termasuk Peka, Parti Sosialis Malaysia, Klima Action Malaysia, Greenpeace Malaysia dan Sahabat Alam Malaysia.