Dalam langkah ke arah mempertingkat tadbir urus demokrasi dan ketelusan kerajaan, Menteri di Jabatan Perdana Menteri (Undang-undang dan Reformasi Institusi) Azalina Othman menubuhkan jawatankuasa protem bagi penggubalan Rang Undang-undang Kebebasan Maklumat.
Antara objektif utamanya ialah merangka rangka kerja undang-undang yang komprehensif untuk memastikan ketelusan, akauntabiliti, dan hak orang ramai terhadap maklumat selaras dengan Perlembagaan Persekutuan, prinsip demokrasi dan amalan terbaik antarabangsa.
Jawatankuasa itu juga ditugaskan untuk menyediakan draf Rang Undang-undang Kebebasan Maklumat (RUU FOI) dan mengesyorkan mekanisme pelaksanaannya di peringkat persekutuan.
“Ini adalah inisiatif strategik dan proaktif kerajaan untuk memastikan penggubalan Rang Undang-undang FOI dijalankan dengan berkesan, telus dan inklusif dengan penglibatan semua pihak berkepentingan yang berkaitan,” kata Bahagian Hal Ehwal Undang-undang Jabatan Perdana Menteri (BHEUU) dalam satu kenyataan Khamis lepas.
Jawatankuasa protem itu dipengerusikan oleh ketua pengarah BHEUU, dengan timbalan ketua pengarah (Dasar dan Hubungan Antarabangsa) berkhidmat sebagai timbalan pengerusi.
Ahli lain termasuk:
Wakil daripada Jabatan Peguam Negara, Jabatan Perdana Menteri, Kementerian Kewangan, Jabatan Perkhidmatan Awam, Pejabat Ketua Pegawai Keselamatan Kerajaan, Kementerian Komunikasi dan Kementerian Digital
Pertubuhan masyarakat sivil termasuk Suhakam, Pusat Kewartawanan Bebas (CIJ), Article 19, C4 Center dan Transparency International Malaysia
Ahli akademik dan wakil daripada Majlis Peguam Malaysia
Menurut kenyataan itu, jawatankuasa itu diberi tempoh lima bulan untuk menyelesaikan mandatnya, yang membawa kepada pembentangan Rang Undang-undang Kebebasan Maklumat di Parlimen, yang disasarkan untuk sesi November–Disember 2025, sementara menunggu kelulusan kabinet.
Perdana Menteri Anwar Ibrahim sebelum ini mengumumkan bahawa kerajaan akan membentangkan rang undang-undang FOI di Parlimen menjelang 2025, sebagai sebahagian daripada usahanya untuk meningkatkan ketelusan dalam pentadbiran awam.
Akta FOI ialah rangka kerja undang-undang yang memberi kuasa kepada rakyat untuk meminta dan mengakses maklumat yang dipegang oleh badan kerajaan, tertakluk kepada pengecualian yang ditetapkan.
Di peringkat global, undang-undang itu diiktiraf sebagai alat penting untuk menggalakkan usaha ketelusan, akauntabiliti dan antirasuah.
Di Malaysia, desakan untuk Akta FOI yang komprehensif telah berterusan selama bertahun-tahun. Akses kepada undang-undang maklumat yang sedia ada sering dikekang oleh Akta Rahsia Rasmi (OSA), yang menyekat akses awam kepada dokumen kerajaan.
Pengkritik berpendapat bahawa batasan ini menghalang usaha untuk memastikan pegawai awam bertanggungjawab dan mewujudkan halangan kepada tadbir urus yang baik.