Seorang kerabat diraja Selangor dikaitkan dengan sebuah syarikat yang dianugerahkan tiga konsesi setakat ini di bawah inisiatif kerajaan negeri Selangor untuk menswastakan tempat letak kereta.
Semakan Malaysiakini mendapati bahawa Raja Muda Selangor, Tengku Amir Shah, mempunyai 16.5 peratus kepentingan dalam syarikat yang dilantik, Selmax Sdn Bhd, melalui dua syarikat induk lain: Tanah Perwira Sdn Bhd dan Greyscale Holdings Sdn Bhd.
Ditubuhkan pada Mac tahun lepas, Tanah Perwira merupakan pemegang saham minoriti Selmax, anak syarikat ITMAX System Bhd, dengan syarikat tersenarai itu mengawal 70 peratus daripada tiga juta saham Selmax.
ITMAX System sendiri dimiliki secara majoriti oleh Sena Holdings Sdn Bhd, dengan baki saham dipegang oleh beberapa entiti lain, termasuk syarikat berkaitan kerajaan dan pelabur tanpa nama melalui syarikat nominee.
Modal saham terbitan Tanah Perwira sebanyak RM100 pula dimiliki sepenuhnya oleh Greyscale Holdings - sebuah syarikat berusia tiga tahun di mana pewaris Sultan Selangor, Sultan Sharafuddin Idris Shah itu memegang majoriti 55 peratus saham.
Walaupun tiada maklumat kewangan untuk Selmax didedahkan dalam dokumen Suruhanjaya Syarikat Malaysia (SSM) yang dilihat oleh Malaysiakini, Tanah Perwira dan Greyscale Holdings nampaknya beroperasi dalam kerugian.
Bagi tahun kewangan berakhir 28 Februari, Tanah Perwira merosot dengan kerugian yang nampaknya sederhana sebanyak RM8,825, dengan syarikat induknya, Greyscale Holdings, mencatatkan kerugian yang lebih besar sebanyak RM12.54 juta.
Rakan pemegang saham Greyscale Holdings milik Tengku Amir Shah, Ashwin Jonathan Sabapathy, merupakan anak lelaki kepada hartawan hartanah Jaganath Derek Steven Sabapathy, yang mengasaskan syarikat pembangunan hartanahnya sendiri, Tribeca Real Estate Asset Management Sdn Bhd.
Malaysiakini telah menghubungi istana Selangor untuk mendapatkan komen mengenai perkara itu, tetapi masih belum menerima maklum balas.
Walaupun pejabat Menteri Besar Selangor juga tidak menjawab pertanyaan Malaysiakini, kerajaan negeri secara konsisten mempertahankan keputusannya untuk mula menswastakan pengurusan tempat letak kereta awamnya.
Ahli majlis eksekutif negeri Ng Suee Lim sebelum ini memberi jaminan bahawa di bawah skim ini, majlis tempatan dijangka akan mengumpul "lebih banyak hasil daripada sebelumnya", disebabkan oleh penambahbaikan kecekapan sistem, pendigitalan dan pemantauan berpusat.
Ng, yang memegang portfolio kerajaan tempatan dan pelancongan, turut menyatakan bahawa majlis tempatan tidak akan menanggung sebarang kos operasi Tempat Letak Kereta Pintar Selangor (SIP).
Ng juga tidak menjawab permintaan Malaysiakini untuk mendapatkan komen mengenai kaitan diraja.
Urusan dengan majlis tempatan
Ditubuhkan pada Mac tahun ini, sifat perniagaan Selmax, seperti yang diperincikan dalam profil syarikatnya, berkaitan dengan pembekalan, pemasangan dan penyediaan "sistem rangkaian ruang awam", serta pengendalian kemudahan tempat letak kereta untuk kenderaan bermotor.
Dalam tempoh enam bulan penubuhannya, Selmax telah memperoleh tiga konsesi untuk menguruskan sistem SIP untuk Majlis Bandaraya Shah Alam (MBSA), Majlis Bandaraya Subang Jaya (MBSJ), dan Majlis Perbandaran Selayang (MPS).
Penganugerahan tersebut dikatakan merangkumi tempoh 10 tahun dengan lanjutan pilihan selama lima tahun, tertakluk kepada penilaian oleh majlis tempatan masing-masing dan Rantaian Mesra Sdn Bhd, unit milik penuh Menteri Besar Selangor (Diperbadankan) yang ditugaskan untuk menyelia pelancaran SIP.
Setakat laporan ini disiarkan, Majlis Bandaraya Petaling Jaya (MBPJ) adalah satu-satunya majlis tempatan di bawah fasa semasa SIP yang kekal di luar perjanjian dengan Selmax.
Pada 23 September, dilaporkan bahawa Datuk Bandar MBPJ, Zahri Samingon, enggan menandatangani perjanjian untuk membenarkan pelaksanaan SIP, sementara menunggu penyelesaian "semua ketidakpastian".
The Star memetik Zahri sebagai berkata bahawa memandangkan MBPJ mempunyai hasil tempat letak kereta sebanyak RM13.8 juta setiap tahun yang menjadi teladan, majlis tersebut memerlukan jaminan bahawa penggunaan sistem baru ini akan menyaksikannya memperoleh hasil yang sama atau lebih tinggi daripada yang diperoleh sekarang.
Dua hari kemudian, Zahri berkata bahawa walaupun perjanjian telah dicapai dengan Selmax, perkara mengenai peratusan keuntungan yang akan diperuntukkan kepada majlis itu masih belum dimuktamadkan.
Dia juga menyatakan bahawa walaupun tiga majlis tempatan lain telah menerima perjanjian dengan SIP, perjanjian mereka hanya akan dimeterai "pada akhir tahun".
Menurut dokumen di laman web Dewan Undangan Negeri Selangor, MBSA mencatatkan jumlah kutipan caj parkir tertinggi pada tahun 2023 dengan RM21.93 juta, diikuti oleh MBPJ (RM19.96 juta), MBSJ (RM6.50 juta), dan MPS (RM4.71 juta).
Walau bagaimanapun, di bawah perjanjian konsesi dengan Selmax, setiap majlis tempatan peru berkongsi hasil daripada yuran parkir, pas bulanan, zon dua jam, dan kompaun dalam pembahagian 50-40 peratus dengan Selmax, yang dijangka menerima bahagian yang lebih besar.
Baki 10 peratus bertujuan untuk disalurkan kepada Rantaian Mesra kerajaan negeri.
Dalam pemfailan bursa pada 1 Ogos, ITMAX System berkata Selmax akan bertanggungjawab ke atas emolumen dan bonus petugas parkir yang dipasang di ruang parkir yang diwartakan di bawah bidang kuasa majlis tempatan, serta menyelenggara kawasan parkir, dan memasang kamera pemantauan di samping kenderaan penguatkuasaan.
Pecahan hasil sebelum ini mencetuskan kontroversi, dengan Ahli Parlimen Selayang dari PKR, William Leong, mempersoalkan kesahihan langkah itu sambil menekankan bahawa hasil yang dijana oleh majlis tempatan adalah untuk kesejahteraan penduduk - bukan untuk membenarkan entiti swasta mengaut keuntungan.
Ahli Parlimen PKR Leong, Lee Chean Chung, juga telah memberi amaran kepada kerajaan Selangor agar tidak mengulangi kegagalan pentadbiran lalu, menekankan bahawa dasar awam harus dibentuk oleh kepakaran, bukan memaksimumkan keuntungan dengan perjanjian "yang ditakrifkan secara sempit".
Dengan menyatakan sentimen yang sama, wartawan veteran R Nadeswaran telah mengesyorkan agar skim penswastaan ditangguhkan sementara menunggu siasatan rasmi oleh Jawatankuasa Pilihan Khas Selangor mengenai Kecekapan, Akauntabiliti dan Ketelusan (Selcat).
Sementara Lee juga telah menegur kerajaan negeri atas penolakannya terhadap permintaan penduduk untuk mengakses dokumen berkaitan SIP, mengecam sekatan yang didakwa itu sebagai satu kemunduran serius kepada ketelusan dan akauntabiliti.
Menegaskan dia telah menerima aduan daripada penduduk tersebut, Ahli Parlimen Petaling Jaya itu berkata permintaan itu ditolak atas alasan dokumen-dokumen tersebut diklasifikasikan di bawah Akta Rahsia Rasmi 1972.