Dua pemimpin pribumi dari British Columbia melakukan perjalanan melintasi Lautan Pasifik untuk sampai ke Menara Berkembar Petronas di Kuala Lumpur bagi menyampaikan sendiri aduan kepada syarikat minyak negara itu.
Mereka mendakwa usaha berulang kali untuk menyuarakan kebimbangan mengenai terminal gas asli cecair (LNG) yang dikaitkan dengan Petronas tidak diendahkan.
“Jika mereka tidak datang kepada kami, sudah tiba masanya kami datang kepada mereka,” kata Chief Na’Moks, pemimpin kaum Wet’suwet’en, yang juga dikenali sebagai John Ridsdale.
Ridsdale tiba di Lobi Menara 2 pada 2 Dis lalu dengan empat salinan dokumen yang menjelaskan dakwaan risiko hak asasi manusia, alam sekitar, dan kewangan berkaitan pegangan 25 peratus Petronas dalam LNG Canada — projek yang mengeksport LNG melalui paip Coastal GasLink (CGL) sepanjang 670 km.
Aduan tersebut merujuk surat daripada tujuh Pelapor Khas PBB yang ditulis terus kepada Petronas serta lebih daripada 50 tindakan penguatkuasaan terhadap paip CGL yang membekalkan LNG Canada, atas kerosakan alam sekitar dan kemusnahan tapak suci pribumi.
“Kami telah cuba berkali-kali untuk bertemu pihak Petronas di Kanada. Kami datang dari Kanada dengan harapan mereka tidak mengabaikan kami,” katanya, yang berharap aduan itu akan meyakinkan Petronas untuk menimbang semula rancangan pengembangan terminal gas asli cecair mereka.
Dia menambah dokumen yang diserahkan pada Selasa itu adalah penting kerana mereka merasakan Petronas “tidak mempunyai maklumat penuh” tentang risiko sebenar alam sekitar, hak asasi manusia, dan kewangan yang berkaitan dengan LNG Canada.
Ridsdale ditemani Gwii Lok’im Gibuu — juga dikenali sebagai Jesse Stoppler — seorang pemimpin dari kaum Gitxsan.
Kedua-duanya mewakili kumpulan masing-masing yang mendiami kawasan seluas 22,000 km persegi dan 33,000 km persegi.
Kedua-dua pemimpin itu memakai pakaian upacara warisan penuh - pakaian yang direka untuk musim sejuk bersuhu -15°C bagi menekankan mesej mereka dan lawatan tersebut.
Ridsdale berkata pakaian yang diwarisi daripada neneknya, membawa tanggungjawab nenek moyangnya untuk melindungi tanah, air dan manusia.
“Segala yang saya bincangkan diwakili dalam pakaian ini,” katanya.
Kumpulan tersebut berkata mereka telah memberitahu Petronas melalui e-mel, tetapi tiada wakil syarikat itu hadir di lobi Menara 2 untuk menerima salinan aduan tersebut.
Dokumen itu ditujukan kepada Pengerusi Mohd Bakke Salleh; Presiden dan Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan, Tengku Muhammad Taufik Tengku Kamadjaja Aziz; Naib Presiden Kelestarian Korporat, Charlotte Wolff-Bye dan Ketua Pegawai Risiko Norliwati Abdul Wahab.
Malaysiakini telah menghubungi Petronas untuk mendapatkan komen.
Lebih 60 tindakan penguatkuasaan
Petronas memiliki pegangan dalam LNG Canada melalui anak syarikat milik penuhnya, North Montney LNG Limited Partnership, menurut maklumat daripada laman web LNG Canada dan aduan pemimpin pribumi tersebut.
Projek ini bergantung sepenuhnya pada paip CGL sepanjang 670 km yang menghubungkan terminal Petronas ke Dawson Creek, British Columbia, dengan perjanjian pengangkutan selama 25 tahun yang boleh diperbaharui.
Pemimpin pribumi berkata Petronas bertanggungjawab atas kerosakan dalam rantaian bekalannya kerana paip CGL wujud hanya untuk membekalkan terminal LNG Canada, yang dikenali sebagai Terminal Eksport Kitimat LNG Canada.
Paip CGL telah menghadapi lebih 60 tindakan oleh pengawal selia alam sekitar British Columbia kerana hakisan sungai dan kerosakan habitat ikan, menurut aduan tersebut.
Kerosakan juga berlaku pada tapak suci Wedzin Kwa, yang melanggar hak budaya dan hak sara hidup Wet’suwet’en.
Aduan itu juga mendakwa bahawa trafik kapal LNG di fjord Kitimat mungkin meningkat sehingga tujuh kali ganda - walaupun ini belum dinilai secara bebas - yang berpotensi menyebabkan kematian sehingga 18 ikan paus bungkuk dan dua ikan paus sirip setiap tahun.
Hadiah TV besar dan serbuan bersenjata
CGL melintasi wilayah Wet’suwet’en, di mana lebih 5,000 anggota tinggal dalam lima klan dan hak tanah mereka diiktiraf di bawah undang-undang Kanada.
Aduan itu mendakwa Petronas gagal menjalankan pemeriksaan wajar walaupun telah membuat komitmen terhadap hak untuk alam sekitar yang selamat, bersih, sihat dan lestari.
“Walaupun CGL dan LNG Canada mendakwa rundingan dengan pribumi telah dijalankan, konsultasi sahaja tidak mencukupi untuk memenuhi syarat undang-undang bagi mendapatkan persetujuan.
“Dalam kes ini, konsultasi hanya melibatkan sesi perkongsian maklumat dan perjanjian faedah dengan majlis band Akta India yang dipilih, yang kuasanya hanya terhad kepada tanah rizab.
“Majlis-majlis ini tidak mempunyai kuasa ke atas wilayah tradisional yang lebih luas milik Wet’suwet’en, dan paip ini tidak melintasi tanah Rizab India,” jelas aduan itu.
Laporan Amnesty International 2023 turut merekodkan penahanan pembela tanah, serbuan polis, dan penilaian alam sekitar yang tidak mencukupi.
Ahli komuniti memberitahu Amnesty bahawa syarikat itu menarik orang ramai ke sesi rundingan dengan hadiah “TV besar”, satu amalan yang dikritik.
Pakar PBB juga memberi amaran bahawa LNG Canada terlibat dalam dakwaan pelanggaran hak semasa serbuan oleh Polis Berkuda Diraja Kanada (RCMP) yang bersenjata, meskipun secara tidak langsung.
Pada Feb Mahkamah Agung British Columbia memutuskan tindakan RCMP semasa operasi 2021 sebagai penyalahgunaan proses, dengan kelakuannya digambarkan sebagai “sangat menyinggung, perkauman dan merendahkan martabat manusia”.